‘Yaşlı Filozof‘
Pisagor‘un Tanrı’ya giden yolu araştırdığı, Buda‘nın Dharma‘yı yaydığı dönemde, bir üçüncü usta da Çin’de aydınlanmaya hizmet etmekteydi: ‘Tao Te Ching‘ öğretisi ile Lao Tzu.
İsminin kelime anlamı ‘yaşlı-genç‘ olan Lao-Tzu, ‘Yaşlı Filozof‘ olarak da bilinir.
Lao-Tzu insanın doğası gereği ‘iyi‘ olduğunu, kötülüğün ise arzular, tatminsizlik ve hırs gibi sapmalara yol açan uyumsuz sosyal etkileşimler ve aktiviteler sonucunda ortaya çıktığını savunur. İnsan doğasına ve yaşamın anlamına ilişkin öğretisi, ideal insanı simgeleyen ‘bilge’nin tanımlanmasına yöneliktir. Lao-Tzu’nun ‘bilge‘si gündelik konularda tarafsız kalır. O, su gibidir, herşeyi besler ama onlarla çatışmaya girmez. (Lao-Tzu öğretisinde, rekabetin ve hırsla çabalamanın yıkıcı etkisi her fırsatta vurgulanır. ) Bilge, bebek gibidir — tüm potansiyeli ile sade ve mütevazı. O, erdemi temsil eder; dünyayı, insanı ve özdeki düzeni sever.
Ona göre, bilge kişi iyiyi ve kötüyü aynı olumlu tavırla karşılar. Mal-mülk peşinde değildir, asıl kazancı verici oluşu ve verirken karşılık beklememesidir. Fazlalıklarla, gösterişle, abartıyla ilgisi yoktur.
Lao Tzu’nun düşünceleri temelde siyasi değildir, ancak sıkca medeniyetin tuzaklarına dikkat çeker ve kanunların sadece suçlular yaratmaya hizmet ettiğini savunur.
‘Tao Te Ching‘ Lao Tzu’nun tek yapıtıdır ve öğretisinin gelecek nesillere aktarılması gerektiği yönünde, öğrencisi Yin Hsi‘nin ısrarları üzerine yazılmıştır. Kitap iki bölümden oluşur: ilk 37 kısım Tao (YOL), 38’den sonraki kısım ise Te (ERDEM) üzerinedir. Tao Te Ching‘de dini ve ruhani dogmalara rastlanmaz, ama bir ‘yol’ kavramı işlenmiştir. Bilgelik ve erdem öğretisi olan Tao Te Ching‘in iletmek istediği mesaj basittir: Lao-Tze, yaşamın doğal ritmini vurgular ve insanlara özdeki sadeliği yaşama aktarabilmeleri yönünde öğütler verir. Gurur ve gücün akılsızlığına, sessizliğin bilgisine dikkat çeker.